به گزارش «تابناک با تو»؛ همزمان با آغاز رقابت گروه دوم از مرحله دوم استندآپ کمدی خنداننده شو نقدها و تحلیل های بسیاری در سایت ها و پایگاه های خبری منتشر شده است. در این گزارش ما شما را به خواندن چند نقد خواندنی و منتخب دعوت می کنیم. از پکیج انتقادی امیرحسین قیاسی تا وحید رحیمیان روی همان پاشنه. با ما همراه باشید.
امیر حسین قیاسی یک پکیج انتقادی جذاب
امیر حسین قیاسی در دومین استندآپ خود فقر را سوژه کرده. سوژه‌ای که در عین خشک بودن، می‌تواند فانتزی‌های هیجان‌انگیزی هم داشته‌باشد. او در طول کل روایت نگاه دانای کلی خود را حفظ می‌کند اما شنیدن ماجرا از این زاویه، داستانش را برای تماشاگر، جذاب‌تر می‌کند.
شوخی‌های مینی‌مال
شوخی با آقازاده‌ها، شورای محله و مسئله فرهنگسراها یک پکیج خوب انتقادی است که روی هماهنگی ریتم، شوخی و اجرا در بیشتر بخش‌های آن کار شده است.
حتا مسائل مهمی مثل رشوه و رانت‌خواری و گشایش اقتصادی با استفاده از رانت هم با تیزهوشی در متن جانمایی شده‌اند و می‌تواند یک طنز بدون تاریخ مصرف و متناسب با حال مخاطب را به او عرضه کند. شوخی‌های مینی‌مال و تصویری و باریک بودن مرز طنز و واقعیت از نقاط قوت اجرای امیرحسین قیاسی بود.
وسواس در انتخاب موضوع
کمدی تلخ و سیاه قیاسی با آرایه‌های انتقادی‌اش با وسواس دقیقی انتخاب شده و تنها مشکل او ارتباط چشمی با مخاطب است. قیاسی باید روی حرکات بدنی، میمیک صورتش بیشتر کار کند.
تمرکز روی بازیگر برای کمدین‌هایی که خودشان متن‌هایشان را می‌نویسند راحت‌تر است و قیاسی باید بتواند این امتیاز را هم به‌دست بیاورد.
مردم، نقد اجتماعی هم می‌خواهند
درهر حال اجرای امشب او با برآیند همه نقدهای اجتماعی‌اش اجرای موفقی بود و نیاز مردم به شنیدن حرف‌هایی از این دست در متن‌ها را نباید نادیده‌گرفت.
کاری که به نظر می‌رسد امیرحسین قیاسی آن را با ظرافت خاصی به مخاطب القا کرد شبیه دلگرم کردن مخاطب بود. دلگرم کردن او به اینکه بشنود ما نماینده شما هستیم و حواسمان به شما هست و شاید در بین اجراهای عجیب‌وغریب این یک حس خوب برای مخاطب باهوش استند آپ کمدی پارسی باشد.
استند آپ کمدی وحید رحیمیان بر روی همان پاشنه
اگر یک دقیقه نخست را از اجرای وحید رحیمیان بگیریم، از استندآپ کمدی او چه می‌توان نوشت؟ عنوانش را چه می‌توان گذاشت؟ حرفش چه بود؟ آخرش چه؟ هیچ کدام از این سوالات جواب ندارد.
فقط یک دقیقه
وحید رحیمیان قصه خود را با صحبت از استعداد آغاز کرد. موضوعی که می‌توان بارها و بارها درباره آن هم جدی نوشت و هم با طنز سخن گفت. او برای شروع به سراغ موسیقی زیرزمینی رفت و با نقدی به ترانه‌های آن که بی‌تناسب با هدف اصلی این سبک موسیقی، یعنی اعتراض است، آغاز خوبی داشت. حتی تلاش کرد تلنگری کوچک به برخی از موسیقی‌های پاپ بزد. اما هرچه بود همین بود و بس. از اینجا به بعد دیگر باید استندآپ او را تمام شده تلقی کرد.
از استعداد بازیگری گفت. اما جز روایت یک مگس در موقعیت‌های گوناگون، اجرایش هیچ نداشت. او با دستان خود، اجرایش را به یک مرداب کشاند. اجرایی که در شأن برنامه خندوانه و مخاطبان آن نیست و با پایین‌ترین سطح کیفی اجرا شد. گویی او تفاوتی میان سخن گفتن در یک جمع دوستانه سه نفره با اجرا در مقابل یک ملت را نمی‌داند و نه دقیقه تمام با درآوردن صدای وزوز، به دنبال خنده گرفتن بود.
در روی همان پاشنه
وحید رحیمیان در اجرای اول خود، با حرکاتی ناپسند و نه بازی، آن هم به ضعیف‌ترین حالت ممکن یعنی بردن انگشت دست در بینی خود، به مرحله نجات رفت و با رای تماشاگران در مجموعه اجراهایی ضعیف در مرحله نجات، به مرحله دوم آمد. او این بار هم همان رویکرد را به شیوه‌ای دیگر تکرار کرد. بعید است خودش نداند که با این رویکرد به مقصد صحیح و نه صرفا اول شدن در مسابقه نمی‌رسد. مگر آنکه برایش اهمیتی نداشته باشد تا در کدام درجه کیفی از لحاظ ساختاری قرار بگیرد. سوال اینجاست که آیا از نگاه او، اجرایش مناسب مخاطب برنامه خندوانه و چه بسا چند ده میلیونی خنداننده شو است یا نه؟
وحید رحیمیان یا راه خود را انتخاب کرده است یا هنوز به دنبال تجربه است. اگر انتخاب او همانی است که از او می‌بینیم که هیچ. اما اگر هدفی جز آنچه بر روی صحنه می‌رود دارد، باید این را به وضوح به مخاطب نشان دهد.
وقتی علی صبوری به اجرایش آب می‌بندد
علی صبوری در شب سوم مرحله دوم از گروه فرهاد آئیش، باز هم سراغ سوژه رابطه پدر و پسر رفت. پس زدن پسر توسط پدر، دغدغه این روزهای علی صبوری است و اگر تشویق‌های مخاطب او را سر ذوق آورده باشد، باز هم این سوژه را برای اجراهای بعدی‌اش انتخاب می‌کند.
«اینا و اونا» هنوز برای خود صبوری، خنده‌دار است. بنابراین همچنان در جاده تکرار می‌راند. تکرار در خاطره‌گویی و به رخ کشیدن رابطه پدر و پسری که سرشار از خشم و نفرت است.
آیا صبوری برای خودش خط قرمزی دارد؟
اگر کسی نگاهی نقادانه به جهان اطرافش داشته باشد، چطور می‌تواند با عباراتی مثل «تف سربالا، تف مستقیم، تف از راه دور»، به متن استندآپ کمدش‌اش آب ببندد؟
لازم است کمدین برای خودش ارزش‌هایی را در نظر بگیرد و از مدار آنها خارج نشود. با توجه به نگاه جنسیت‌زده صبوری و استفاده از عنوان «مهمانداران» و جمله «مامانت روزی دوبار منو می‌زنه»، این سؤال در ذهن ما شکل می‌گیرد که آیا صبوری برای خودش خط قرمزی دارد؟ البته او خودش به‌صراحت گفت «بزرگترین خط قرمزم دُم‌اَمه».
خنده را گرفتم و تمام
علی صبوری با نوع متن‌هایش نشان داده که فقط آمده بخندد و بخنداند. او نمی‌خواهد مخاطب را به فکر فرو ببرد. صبوری بعد از اجرایش گفت «خنده را گرفتم». گویا برگ برنده او همین است و بس.
استندآپ کمدی ابوطالب حسینی موفق در جزئیات
ابوطالب حسینی با اجرایی خوب و متنی قابل قبول به روی صحنه رفت. اما این به معنای یک استندآپ کمدی ایده آل نیست.
از ایده تا شروع
ابوطالب با قراردادن «بیکاری» به عنوان کلیدواژه استندآپ خود و رفتن به دیگر کشورها روایتی با فراز و نشیب اجرا کرد. او این فراز و فرود را در لحن خود نیز به کار برد. روایتی که هم با کنایه‌های اجتماعی همراه بود و هم خنده مخاطب را به دنبال داشت. روایت او از دیالوگ دونفره میان او و پدرش آغاز شد.
کنار هم قراردادن یک بازنشسته که باید دوران استراحت خود را سپری کند با فردی که هنوز جایی در بازار کار ندارد، یک شروع خوب بود. عبارت مهمی که در دیالوگ او و پدرش استفاده شده کاملا همراستا با موضوع استندآپ، یعنی بیکاری بود و آن عبارت «کتونی چینی» است.
بگو و برو
یک ویژگی مهم استندآپ کمدی ابوطالب حسینی این است که تلاش می‌کند از بسط دادن بیش از حد یک طنز یا شوخی پرهیز کند. او به عناون کمدین می‌داند که گاهی اوقات شرح بیش از حد یک شوخی، نه تنها به شدت طنز او لطمه وارد می‌کند بلکه زمان او را هم خواهد گرفت. به همین دلیل است که ابوطالب هر گفتگو یا اتفاق را در بازه زمانی کوتاه خلاصه می‌کند.
این کار باعث می‌شود تا اگر خنده گرفت، از خنده نکاهد و اگر خنده نگرفت، وقت مخاطب را بیش از حد نگیرد. البته بسط دادن یک شوخی اگر به درستی اتفاق بیفتد، می‌تواند موفق عمل کند، اما به همان نسبت ریسک بالاتری دارد.
اشارات اقتصادی و اجتماعی
اشاره به کاهش ارزش ریال در برابر دلار، استفاده از واژه پلنگ در باغ وحش برای کنایه به یک پدیده اجتماعی، قاچاق انسان با اشاره به پوست گوسفند، مهاجرت نیروی کار با هدف زندگی بهتر، فرهنگ عذرخواهی در شرق آسیا، مشکلات قطعی برق، نبود فرهنگ استعفا و …. اشارات ریز و درشتی است که در جای جای روایت ابوطالب دیده شد.
شاید بتوان گفت در برخی از این قسمت‌ها، اشارات او نتوانست آنگونه باید به هدف خود برسد، اما قرارگیری آنها اغلب در جای درست صورت گرفته بود.
وقتی نیازی نیست
طنز ابوطالب با اجرای مسلط، نیازی به اشارات غیرقابل پخش ندارد و اینکه او چرا فردی چون او به سراغ چنین موضوعاتی می‌رود جای سوال است. متاسفانه لحاظ کردن چند شوخی مستقیم یا غیرمستقیم که حداقل در چارچوب تلویزیون نمی‌گنجد، به امری عادی تبدیل شده است. یک کمدین باید بداند هر رسانه، موقعیت و فضایی، شرایط خود را دارد و نمی‌توان با یک فرمول، برای همه آنها یک نسخه صادر کرد.
دغدغه جزئی یا کلی
در روایت ابوطالب حسینی، بارها به دغدغه‌های اجتماعی و اقتصادی اشاره شد. اما با نگاهی از فاصله دورتر به روایت او، این دغدغه در کلیت داستان مشاهده نشد. اگرچه موضوع او بیکاری بود، اما این عنوان در طول اجرا، ذهن مخاطب را به سوی خود هدایت نکرد.
ابوطالب حسینی توانست با اجرای خوب و متن قابل قبول، از عهده یک استندآپ کمدی برآید. اما حال که او توانایی اجرایی به مراتب بهتر را دارد، چرا مقتضیات یک رسانه را برای اجرایش در نظر نمی‌گیرد؟
منبع: گُلونی
کی میفهمه درد مردم رو ..................... 