به گزارش «تابناک با تو»؛ ناخنک یا پتریژیوم pterygium، یک ضایعه گوشتی مثلثی شکل است که از سفیدی چشم (ملتحمه) روی سیاهی چشم (قرنیه) کشیده می‌شود. معمولا در طرف بینی چشم است. این ضایعه ناشی از رشد خوش‌خیم بافت پیوندی و رگ های ملتحمه است.
به پوسته ی نازکی که در گوشه چشم تولید و باعث تورم آن می شود، ناخنک چشم می گویند. ناخنک معمولاً ابتدا به صورت یک سفیدی روی ملتحمه ایجاد می‌شود که به تدریج به سمت قرنیه رشد می‌کند. به علت وجود رگ های زیاد معمولاً رنگ ناخنک صورتی یا قرمز است.
ناخنک گاهی ملتهب و باعث سوزش و خارش و اشک ریزش می‌شود. گاهی ناخنک رشد زیادی می‌کند و تا وسط قرنیه می‌رسد و جلوی دید را می‌گیرد. به علاوه حتی ناخنک‌های کوچکتر هم می‌توانند با تغییر شکل قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم شوند و دید افراد را تار کنند.
علت ناخنك چشم چيست؟
علت دقيق آن به خوبي شناخته نشده است. ناخنك اغلب در افرادي كه بسياري از وقت خود را خارج از منزل سپري مي كنند، به ويژه در آب و هواي آفتابي، روي مي دهد.
قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به ويژه پرتو فرابنفش به مدت طولاني، خشكي و غبار نقش مهمي در ايجاد اين بيماري داشته باشند.
ناخنک گاهی ملتهب و باعث سوزش و خارش و اشک ریزش می‌شود
علایم و عوارض ناخنك چشم
بیماری در ابتدا فاقد علایم چندانی می باشد؛ امّا به تدریج و با بزرگ شدن تدریجی آن، مشکلات شروع می شود:
• خارش، سوزش و قرمزی چشم: به خودی خود یا در صورت تحریک چشم، تماس چشم با آب، گرد و غبار و .... این مشکلات اغلب خفیف است؛ امّا گاهی ناخنک ملتهب می شود؛ در این حالت، این علایم تشدید شده؛ اشک ریزش نیز به آنها اضافه می شود.
• اختلال در بینایی به دلیل؛
اختلال فیزیکی در انتقال نور از راه مردمک به داخل چشم به علّت رشد ناخنک بر روی قرنیه.
ایجاد آستیگماتیسم با تغییر شکل قرنیه بر اثر رشد ناخنک.
• مزاحمت در استفاده از لنزهای تماسی.
• مسایل مربوط به زیبایی ظاهری فرد.
تشخیص ناخنك چشم
در هنگام معاینه چشم توسط پزشک، ناخنک به راحتی قابل تشخیص است.
اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است
درمان ناخنك چشم
ο اگر ناخنک کوچک باشد و ظاهر ناخوشایندی نداشته باشد و باعث قرمزی و سوزش چشمها نشود نیاز به درمان خاصی ندارد.
ο اگر ناخنک گهگاه ملتهب شود و سوزش و قرمزی چشم ایجاد کند مصرف قطره‌های اشک مصنوعی به صورت مکرر ممکن است باعث تسکین علائم شود. در مواردی که ناخنک التهاب شدیدی دارد می‌توان با نظر چشم پزشک یک دوره درمان با قطره‌های استروئیدی یا سایر قطره‌های ضد التهاب انجام داد.
ο در مورد ناخنک‌های بزرگتر که از لحاظ ظاهری و زیبایی اهمیت دارند و یا با ایجاد آستیگماتیسم باعث تاری دید شده‌اند می‌توان با جراحی ناخنک را برداشت.
البته اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است و به خصوص در افراد جوان و افرادی که ناخنک ملتهب دارند در نیمی از موارد، عود دیده می‌شود. در این افراد بهتر است علاوه بر برداشتن ناخنک از روشهای تکمیلی مثل پیوند ملتحمه یا استفاده از داروهای خاص (مثلا میتومایسین) در حین جراحی استفاده شود.
ο در ناخنک‌های خیلی بزرگ که وسط قرنیه را هم درگیر کرده‌اند ممکن است لازم باشد علاوه بر اقدامات فوق از پیوند قرنیه لایه‌ای برای اصلاح شکل قرنیه استفاده شود.
لازم به ذکر است که برخی از تومورهای چشمی ممکن است در ابتدا با ناخنک اشتباه شوند. پس در مواردی که ناخنک رشد خیلی سریعی دارد و یا مکرراً عود می‌کند حتماً باید با چشم پزشک مشورت کنیم.
در هنگام معاینه چشم توسط پزشک، ناخنک به راحتی قابل تشخیص است
درمان ناخنک به شیوه طبّ سنّتی
♦ روغن بنفشه در چشم بچکانید.
♦ کُندر کوبیده را یک ساعت در آب گرم خیس کرده و صاف کنید، سپس روی ناخنک بمالید.
♦ عناب را با هسته بادام کوبیده، بجوشانید تا آبش کم شود، سپس صاف کرده و روزی 3 مرتبه در چشم بچکانید.
درمان ناخنک با عرقیات
عرق تمشک و عرق زیره.
درمان خوراکی ناخنک
تمشک.
موارد پرهیز
از خوراکی های ترش و سنگین پرهیز کنید.
باد شديد و گرد و خاك ممكن است با تحريك چشم در ايجاد ناخنك مؤثر باشد
پیشگیری از ناخنك چشم
اشعه ماوراء بنفش خورشيد3 در ايجاد ناخنك مؤثر دانسته شده است. بنابراين توصيه مي شود افرادي كه در مناطق آفتابي زندگي مي كنند و مدت زيادي در معرض تابش آفتاب قرار دارند حتماً از كلاه های لبه دار و عينك آفتابي استفاده كنند. همچنين باد شديد و گرد و خاك ممكن است با تحريك چشم در ايجاد ناخنك مؤثر باشد.
در افرادي كه ناخنك دارند معمولاً ورود آب به چشم ها (در موقع شستن صورت يا حمام كردن) باعث تحريك چشم و ايجاد سوزش و قرمز شدن چشم ها مي گردد. بنابراين اين افراد بايد دقت كنند كه حتي الامكان آب وارد چشمشان نگردد.
منبع: بیتوته
