چگونه گران‌ترین ادویه جهان «تقلبی» می‌شود؟

بخش عمده زعفران بدون پروانه بهداشتی موجود در بازار شهر‌ها و مراکز فروش تقلبی است.

 

حسین زارع بیدکی - کارشناس کنترل کیفیت مواد غذایی اظهار داشت: بخش عمده زعفران بدون پروانه بهداشتی موجود در بازار شهر‌ها و مراکز فروش تقلبی است.

زارع بیدکی افزود: عموما زعفران بدون پروانه بهداشتی در بازار حاوی رنگ مصنوعی و تقلبی است، هرچند بعضا نوع پروانه دار نیز حاوی رنگ هست، ولی به نسبت بسیار کمتر است.

وی یادآور شد: لذا بر مصرف کنندگان لازم است هنگام خرید این محصول و در راستای سلامت خود به داشتن پروانه بهداشتی و تاریخ تولید آن دقت و وسواس بیشتری داشته باشند.

زارع بیدکی اضافه کرد: انتهای هر یک از کلاله‌های گل زعفران قسمتی به نام خامه (کنج) که به رنگ سفید یا زرد و به طول یک تا پنج سانتی متر است ختم می‌شود.

این کارشناس مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با بیان اینکه محصول اصلی زعفران کلاله‌های سرخ رنگ گل زعفران است که خامه از آن جدا، خارج و خشک شده است، اظهار کرد: از هر ۷۵ هزار گل، یک کیلو گرم زعفران خشک به دست می‌آید.

زارع بیدکی افزود: امروزه عمده‌ترین مناطق کاشت این محصول ایران و اسپانیا است، در کشور ما مناطق عمده زیرکشت این گیاه در جنوب خراسان (تربت حیدریه، رشت خوار، کاشمر، زوزن، گناباد، بشرویه، بجستان، فردوس، قائن، سراوان، طبس و بیرجند) قرار دارد.

وی با بیان اینکه به علت شباهت چشمگیر یک نوع رنگ مصنوعی خوراکی به نام «Sun Set yellow» با رنگ زعفران و عرضه آن به بازار، راه تهیه زعفران تقلبی هموار شده است گفت: به این صورت که افراد سودجو با استفاده از روش‌هایی برای کسب درآمد نامشروع اقدام به تولید زعفران تقلبی می‌کنند.

کارشناس کنترل کیفیت مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی یزد گفت: شیوه‌های تقلب شامل رنگ کردن خامه زعفران با رنگ استخراج شده از کلاله یا رنگ‌های طبیعی و مصنوعی، اضافه کردن گلبرگ‌های گلرنگ یا همیشه بهار به زعفران، رنگ کردن کلاله (کاکل) ذرت و اضافه کردن آن به زعفران، رنگ کردن دوباره زعفران مصرف شده، اضافه کردن کلاله حاصل از گل‌های گونه‌های دیگر به زعفران که معمولا کوتاه‌تر و فاقد ترکیبات رنگی قابل استخراج است.

به گزارش سازمان غذا و دارو - زارع بیدکی ادامه داد: سنگین کردن زعفران با افزودن رطوبت یا آغشته کردن آن با روغن، عسل، گلیسیرین، محلول نیترات، پتاسیم، نیترات آمونیم، شکر پخته شده و ... از دیگر شیوه‌های زعفران تقلبی است.

وی یادآور شد: تقلب به دلایلی مانند قیمت قابل توجه زعفران به عنوان یکی از گرانترین مواد غذایی و ارزان و در دسترس بودن مواد اولیه تهیه زعفران تقلبی شامل رنگ‌های خوراکی، طبیعی، مصنوعی و انواع تار‌های مشابه کلاله زعفران همواره به عنوان یک مورد طلایی تقلب مطرح شده است.

زعفران از گیاهان بومی فلات ایران است که به سایر نقاط جهان برده شد.